Öğretmenlerin merak ettikleri durumlardan biri de zorunlu hizmet sayılan okulda çalışmakta iken yine zorunlu hizmet sayılan başka bir okula atandığında zorunlu hizmet süresinin nasıl hesaplanacağıdır. Baştan söyleyeyim mevcut yasalar ve yönetmelikler gereği son atanarak göreve başladığı okulun zorunlu hizmet süresine tabi olur.Yani farzedelim ki öğretmen zorunlu hizmet süresi 4 yıl olan bir okulda çalışırken zorunlu hizmet süresi 7 yıl olan okula atandığında önceki çalışmış olduğu zorunlu hizmet sayılan okullardaki görev yılları ile birlikte toplam 7 yıl zorunlu hizmet sayılan okullarda görevini yerine getirmek zorunda olur.Daha da örneği detaylandırayım; Zorunlu hizmet süresi 4 yıl olan okulda 3 yıl çalıştığında normalde 1 yıl zorunlu hizmet süresi kalmış olur ama 7 yıl olan başka bir zorunlu hizmet sayılan okula atandığında artık o 3 yıllık zorunlu hizmet görevi ile birlikte artık yeni atandığı okulda 4 yıl daha çalışmak zorundadır öğretmen.
Zorunlu hizmet yükümlülüğünü, birden fazla farklı hizmet bölge ve alan olan okullarda yerine getiren öğretmenlerin zorunlu hizmet sürelerinin hesabı konusunda kafalarda tereddütler olduğu gibi bu durumda zorunlu hizmet yükümlülüğünün nasıl kaldırılacağı konusunda her geçen gün sorular güncelliğini koruyor.
Öğretmenler yükümlü olduğu zorunlu hizmetini ilk atandığı okulda sonuna kadar çalışarak yerine getirmek zorunda değiller ki çoğu zaman da yine zorunlu hizmet yükümlülüğü öngörülen başka bir okula ( hizmet alanı 4.-5.-6.) yer değiştirerek geri kalan süreyi tamamlayabiliyorlar. Zaten 17 Nisan 2015 Cuma günü ve 29329 sayılı resmi gazetede yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin “Zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı yer değiştirmeler” başlıklı 43. Madde 4. Fıkrasındaki “Mazerete bağlı yer değiştirmeler hariç olmak üzere zorunlu çalışma yükümlüsü öğretmenlerden zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumunda en az 3 yıl süreyle görev yapanlar, il içindeki ya da diğer illerdeki zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanlarına yer değiştirme isteğinde bulunabilir.” hükmü ve 8. Fıkrasındaki “ Zorunlu çalışma yükümlülüğüne tabi öğretmenler, bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar hariç olmak üzere zorunlu çalışma yükümlülüklerini tamamlamadan zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen hizmet alanları dışına yer değiştirme isteğinde bulunamaz.” Hükümleri gereği mazeret durumuna bağlı yer değişikliği hariç zorunlu hizmet yükümlülüğünü bitirmemiş olan öğretmenler il içi veya il dışı yer değiştirme başvurularında yine zorunlu hizmet olan okulları tercih edip atamaları yapılabilir.Yani zorunlu hizmet yükümlülüğünü yerine getirirken yer değiştirmek isteyen öğretmenler sadece zorunlu hizmet olan okulları tercih edebilirler(mazeret durumuna bağlı yer değişikliği hariç.)Bu yüzden öğretmenlerin, zorunlu hizmet yükümlülüğünü başladığı okulda sonuna kadar görev yaparak bitirime zorunluluğu olmadığı gibi başka bir okula tayin isterken ise yine zorunlu hizmet alanı olan okulu tercih etme zorunluluğuna tabi olduklarını unutmamaları gerekir.
Bulunduğu okulda veya ilde çalışılma şartı olan 3 yıllık süresinin sonunda il içi yada il dışı atama ile şu anki çalıştığı okuldan farklı zorunlu hizmet süresi olan okullara atanan öğretmenlerin çalıştığı okulların zorunlu hizmet yükümlülüğü öngörülen sürelerinin farklı olmasından dolayı zorunlu hizmetinin hangi süreye göre tamamlayacağı yönünde her kafadan ayrı bir ses çıktığı için öğretmenlerinde kafaları ne yazık ki karışmaktadır.Hatta bazı milli eğitim müdürlüğü çalışanlarının bile yanlış bilgilere sahip olduğuna üzülerek şahit olmaktayız.
Kafalardaki bu karışıklığı giderebilmek için yine 17 Nisan 2015’te tarihinde yayınlanan Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin “Zorunlu çalışma yükümlülüğüne bağlı yer değiştirmeler” başlığındaki 43. Maddesine bakmak gerekir.Bu maddenin 9. Fıkrasında geçen “ Bu madde kapsamında görev yeri değiştirilen öğretmenler, atandıkları yer için öngörülen zorunlu çalışma süresine tabi tutulur. Ancak, zorunlu çalışma süresi yönünden daha önce görev yaptıkları hizmet alanından daha az çalışma süresi öngörülen hizmet alanlarına atananlar, atandıkları tarihten itibaren en az bir yıl geçmeden ve zorunlu hizmet yükümlülüğünü tamamlamadan mazeret durumu hariç herhangi bir nedenle yer değiştirme isteğinde bulunamaz.” Hükümden de anlaşılacağı üzere görev yeri değişen öğretmenlerin geri kalan zorunlu hizmetinin atandığı okulun zorunlu hizmet alanında devam edeceği; 5. Fıkrasındaki “ Zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerden görevli oldukları eğitim kurumunun kapanması, norm kadro uygulaması, mazeret veya diğer nedenlerle görev yerleri zorunlu çalışma yükümlülüğü öngörülen eğitim kurumlarına değiştirilen öğretmenlerin bulundukları hizmet alanında çalışmaları gereken sürenin hesabında, daha önce görev yaptıkları eğitim kurumlarında geçen hizmet süreleri birlikte değerlendirilir.” Hüküm ile farklı zorunlu hizmet süresine tabi okullarda görev yapan öğretmenin ise bulundukları hizmet alanında (son çalıştığı okulda) çalışması gereken sürenin hesabında önceden görev yaptığı görev sürelerinin de hesabın içine katılacağını ve birlikte değerlendirilmesi gerektiği emredilmektedir.Fakat her şeye rağmen bu hükümlerin olası mağduriyetlerin önüne geçilmesi ve tereddütlerin kaldırılması adına daha açıklayıcı ifadelerle öğretmenlerin leyhine düzenlenmesi gerektiğini de söylemeden geçmek olmaz.
