Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenlemenin aralıkta meclisten geçmesi planlanıyor. Düzenlemeyle ilk etapta 1.5 milyon kişinin emekli olması bekleniyor. Bu kadar kişinin bir anda emekli olması, iş gücü açığı doğup doğmayacağı sorusunu da akıllara getiriyor.
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili düzenleme uzun süredir Türkiye’nin gündemini meşgul ediyor. Üzerinde çalışılan düzenlemeye göre, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak işe başlayan, iş yaşamında 25 yılını dolduran erkekler ile iş hayatında 20 yılını dolduran kadınların, yaş koşulu aranmaksızın emekli olabilmesi bekleniyor. İlk etapta 1,5 milyon kişinin emekli olabileceği düşünülüyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) derlenen bilgilere göre; Türkiye’deki sigortalı çalışan sayısı Haziran ayında 25 milyon 318 bin olarak belirlendi. Türkiye Emekliler Derneği’nin (TÜED) Haziran ayında yayınladığı verilere göre ise Türkiye’de toplam 13 milyon 722 bin emekli bulunuyor. Kafaları karıştıran konulardan biri ise 1,5 milyon kişinin bir anda emekli olmasının iş gücü açığı yaratıp yaratmayacağı…
‘İŞ BEKLEYEN HAVUZUMUZ VAR’
Eğitim danışmanı Salim Ünsal, EYT ile emekli olacaklar ile doğacak iş gücü açığının kapatılabileceğini, hem eğitim sisteminin hem de mevcut iş gücü durumunun bunu karşılayabileceğini ifade ediyor. Ünsal “Türkiye’de kalite olarak değil de nicel olarak arka planda iş gücü duruyor. İş bekleyen havuzumuz var. Emekli olanların yerini dolduracak fazla sayıda yetişmiş elemanımız var” diye belirtiyor.
“EYT’lerin var olduğu her alanda, o iş sektörünü besleyecek insan kaynağına söz konusu sektörler sahip” diyen Ünsal, bu açıdan bakıldığında kritik bir sıkıntının çıkacağını düşünmediğini ifade ediyor. Mevcut durumda teorik bilgiden ziyade deneyim eksikliği olabileceğini söyleyen Ünsal, bu eksiğin de kapatılabileceği yönünde görüş bildiriyor. Ünsal, “Zaten EYT’li olarak emekliye ayrılacakların yerine gelecekler de ilk kez göreve başlayacak kişiler olmayacak” demekte.EYT düzenlemesi ile ilk etapta 1.5 milyon kişinin emekliye ayrılması bekleniyor.
EMEKLİ OLANLARIN ÇOĞU ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEK
Sosyal Güvenlik Uzmanı Mert Nayır, iş gücünden büyük bir kopuş beklemediğini, EYT ile emekli olanların çoğunun çalışmaya devam edeceğini belirtiyor. Mert Nayır şunları söylüyor:
“EYT gelecek ama nasıl gelecek? Aylık bağlama oranları yüzde 28’e düştü. Türkiye’de ortalama emekli maaşı şu an 4 bin 600 lira” demekte. Türkiye’de resmi olarak 986 bin emekli olup çalışan kişi bulunduğunu aktaran Nayır, 13 buçuk milyon emeklinin yarısından fazlasının kayıt dışı olarak çalışma hayatına devam ettiğini öne sürüyor ve “Hadi diyelim en düşük emekli aylığı 5 bin lira olacak. Emekli çalışmaya devam edecek” ifadelerini kullanıyor.
İş Kanunu’na göre, emeklilik nedeniyle iş sözleşmesini sonlandırma hakkı çalışanın inisiyatifinde bulunuyor. İşverenin bir çalışanı zorla emekli etmesi söz konusu değil. Ancak Sosyal Güvenlik Uzmanı Mert Nayır, “İş veren, işten çıkışını yaptığı emekliyi yeniden işe almak zorunda değil” diyerek başka bir noktaya da dikkat çekiyor.
DÜZENLEMENİN ARALIK AYINDA GEÇMESİ BEKLENİYOR
EYT ile ilgili düzenlemenin aralık ayında Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine gelmesi planlanıyor. Geçtiğimiz günlerde de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, EYT ve asgari ücret ile ilgili çalışmaların devam ettiğini söylemişti. Erdoğan, “Şu anda Vedat Bey (Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin) ekibiyle beraber çalışmalarını yoğun şekilde devam ettiriyor. Bu çalışmalarla birlikte önümüzdeki ay ve yeni yıl arka arkaya açıklandığı aylar olacak. En önemlisi asgari ücreti yeniden tespiti çalışması olacak. Bu çalışmayla birlikte gerek sözleşmeli gerek EYT biz 2023’e bunları arka arkaya açıklayarak girmiş olacağız” diyerek aralık ayını adres göstermişti.
EYT’Lİ NE KADAR MAAŞ ALACAK?
Öte yandan EYT’nin maaşlarının nasıl hesaplanacağı kafaları karıştıran başka bir konu idi. Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Kaya, Haber Global için EYT’lilerin ne kadar emekli maaşı alacağını hesapladı. Kaya, örneğin 8 Eylül 1999 öncesi işe girmiş 5250 iş günü prim yatırmış asgari ücretli bir kişinin yaklaşık 5 bin 500 lira emekli maaşı alacağını ifade ediyor.
